افزایش ساعات کسب و کار در شب باعث رونق اقتصاد و کاهش مشکل کم آبی می شود

زندگی ده ها میلیون نفر در ابرشهرهایی مانند تهران و سایر شهرهای بزرگ ایران، در شرایطی که به خاطر سوء مدیریت و عدم برنامه ریزی در چهار دهه گذشته،و تمرکز ۶۰ درصد پول و بودجه و گردش مالی واقتصاد و… با انبوهی از مشکلات ترافیکی، آلودگی هوا، اتلاف وقت، شلوغی و صرف هزینه های بسیار مواجه هستند، باید از طریق اصلاح سیستم حمل و نقل، تغییر ساعات کار بسیاری از مشاغل و کسب و کارها، کاهش تمرکز امکانات و بودجه دولتی، فعالیت برخی شغل ها و حرفه ها در ساعت شب و… بهبود یابد.

به گزارش بولتن نیوز، براین اساس باید در کنار توزیع مناسب امکانات در شهرها و استان های مختلف کشور، به جای تمرکز امکانات در شهر تهران برنامه های دیگری نیز اجرا شود تا به کاهش مشکلات شهرهای بزرگ مثل تهران کمک کند.

در حال حاضر، تهران به خاطر مشکلاتی مانند کمبود آب، کاهش درآمد برخی کسب وکارها، شلوغی بیش از حد و رقابت شدید انواع شغل ها و مغازه ها و حرفه ها، ترافیک و آلودگی هوا با مشکلات روبه رشد مواجه است و به همین خاطر کارشناسان معتقدند که بهتر است برنامه هایی مانند توزیع امکانات در سایر شهرها به کمک شهری مانند تهران بیاید و به جای یک شهر ۱۴ میلیون نفری ۷ شهر ۲ میلیون نفری در سایر نقاط کشور داشته باشیم و هر یک تمرکز یکی از بازارها و فعالیت ها را به عهده بگیرند. شهر نظامی، شهر خودروسازی، شهر صنعتی، بازار کالا، گمرکات، دانشگاه ها، رسانه ها، سیاست و دیپلماسی و… را در هر یک از شهرها داشته باشیم

در دنیای امروز، کشورهایی مانند آلمان و فرانسه به جای یک شهر ۱۴ میلیون نفری با همه امکانات و بودجه سیاسی، اقتصادی، نظامی، صنعتی، دانشگاهی‌و… حداقل ۱۰ شهر دو میلیون نفری ایجاد کرده اند و پاریس پایتخت مشهور فرانسه تنها ۲ میلیون جمعیت دارد و شهرهای دیگری مانن لیون، مارسی و… دارای امکانات و بازارهای تجاری، دانشگاهی، رسانه ای و… هستندو باری که بر دوش شهری مانند تهران است را تحمل می کنند.

همچنین برخی شهرهای جهان با انتخاب شیفت های مختلف کاری در شبانه روز امکانات توزیع کارها و کاهش شلوغی و رفت و آمد را ایجاد کرده اند.

عده ای از ۶ صبح به کارخانه ها می روند. برخی ادارات ساعت ۸ صبح آماده ارائه خدمات هستند و برخی مغازه ها نیز از ساعت ۹ یا ۱۰ صبح شروع به کار می کنند.

براین مبنا، برخی کارشناسان معتقدند که حداقل در شهرهایی مانند تهران که ترافیک سنگین در ساعات صبح تا آخر شب دارند باید با تعریف کردن شیفت های کاری و افزایش ساعات کار در شب، ترافیک را کاهش دهند و مصرف آب و برق را در ساعات خنک شب کاهش دهند.

در این راستا در گفت وگویی با دکتر عبدالرضا عزیزی نماینده مردم فرهیخته شیروان و رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، به بررسی این راهکار موثر در کاهش مشکلات شهر تهران پرداخته ایم

با توجه به پیشنهاد مطرح شده مبنی بر افزایش ساعات کار در شب و انتقال بخشی از فعالیت های اجتماعی و اقتصادی به ساعات شب، به نظر شما این موضوع تا چه حد می تواند در جهت کاهش مشکلات، هزینه ها، اتلاف وقت و از همه مهمتر کاهش مصرف آب و برق به خاطر خنک بودن هوای شب موثر باشد؟

بررسی هایی که تاکنون انجام شده و تجربه کشورها و شهرهای مختلف جهان، بسیاری از شغل ها مانند شبکه توزیع کالا و حمل و نقل کالا در شب می تواند اثر قابل توجهی در کاهش مشکلات و هزینه ها و اتلاف وقت و کاهش مصرف آب و برق داشته باشد وانرژی کمتری نیز صرف شود. از جمله انتقال کلیه امور که فعالیت آنها وابستگی به زمان و ساعت خاصی ندارد خصوصاً در اموری مثل استفاده از سیستم های ذخیره ساز سرما که در ساعات کم باری شبکه انجام می شود و در ساعات اوج بار از انرژی الکتریکی استفاده نمی شود می تواند بسیار مفید باشد.

افزایش ساعت کار شبانه، به خاطر خلوتی شب و کاهش پیک مصرف، راهکاری برای کاهش مصرف آب و سوخت، ترافیک، اتلاف وقت مردم، آلودگی هوا، کاهش هزینه ها و بهبود فضای کسب وکار شهری و… است

موضوع افزایش کسب و کار در ساعات شب و اثر آن بر کاهش مصرف برق و آب، مورد بررسی قرار گرفته است و البته باید نظر و گزارش کارشناسان و مسوولان نهادهای مختلف از جمله نیروی انتظامی، سازمان های نظارتی، شهرداری و… را نیز بررسی کنیم تا به عنوان راهکاری که در کشورها و شهرهای بزرگ دنیا مورد استفاده قرار گرفته است مطرح شود و بخشی از مشکلات بزرگ شهرهایی مانند تهران را حل کند.

در کشورهای پیشرفته و صنعتی و شهرهای بزرگ و پرجمعیت جهان، با هدف کاهش ترافیک، آلودگی هوا، مصرف برق وآب و کاهش فشار به شبکه تولید برق و گاز، بخشی از فعالیت های اقتصادی و خدماتی به ساعات شب و به خصوص از ساعت ۱۲ شب تا ۷ صبح منتقل شده است.

کارشناسان معتقدند که انجام بسیاری از فعالیت ها در ساعات شب، ضمن این که هزینه مردم و تولید کنندگان و فعالان اقتصادی را کاهش می دهد، و بدون اتلاف وقت و با سرعت بیشتری منجر به انجام فعالیت های روزمره می شود، باعث خواهد شد که فشار به شبکه تولید برق و آب و گاز کمتر شود.

همچنین میلیون ها ساعت اتلاف وقت مردم در طول روز و در ترافیک و گرمای هوا به خاطر رفت و آمد تکراری بین محیط کار و زندگی، میلیون ها لیتر مصرف بنزین و انرژی در ترافیک، سروصداو هزینه های حمل و نقل، عصبیت و خستگی در شلوغی روز، مراجعه به مراکز خرید و بازار، مراجعه به رستوران ها و کافه ها برای اوقات فراغت، و … مشکلاتی است که در صورت انتقال بخشی از آن به ساعات شب، باعث کاهش هزینه زندگی مردم و اتلاف وقت و کاهش فشار به شبکه برق و آب می شود و در مجموع تولید کشور و ارزش افزوده، را افزایش خواهد داد و بهره وری و کارایی نیز بهتر می شود و میلیاردها تومان صرفه جویی را در شبکه برق و آب، در حمل و نقل و مصرف بنزین، در وقت و هزینه و زندگی مردم به همراه خواهد داشت.

براین اساس، بررسی ابعاد پیشنهاد انتقال برخی فعالیت ها به ساعات شب، می تواند مشکلات شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران را در دستور کار قرار دهد.

اقلیم ایران تجربه های مختلفی را در طول تاریخ داشته است تا بتواند مصرف آب و انرژی را کاهش دهد به عنوان مثال تلاش شده است که ساعات آبیاری باغ ها و مزارع در شب باشد تا تبخیر کمتر باشد و در هوای خنک کارایی آبیاری بالا برود. به نظر شما آیا این امکان وجود دارد که شهرهای داخل کشور مانند اهواز و کیش و قشم از ساعات شب برای کسب وکار استفاده کنند و ساعات شلوغ و گرم روز خلوت تر شود؟

در ماه های اخیر موضوع کمبود آب و برق، ضرورت صرفه جویی در مصرف آب و افزایش قیمت آب و برق، مطرح شده و با توجه به اعلام آمار رشد مصرف در فصل تابستان، عده ای از کارشناسان و مسوولان ابراز نگرانی کرده اندکه اگر کاهش مصرف آب و برق اتفاق نیافتد، به خاطر کمبود منابع ناچار به سهمیه بندی یا قطع آب خواهیم بود.

موضوع محدودیت منابع از جمله کمبود آب در اقلیم کم آب ایران، در طول تاریخ مطرح بوده وشاهد مدعا وجود ۳۵۰ هزار کیلومتر قنات و چاه و راه آب در این سرزمین است.

اما در شرایط کنونی، با وجود جمعیت ۷ میلیاردنفری کره زمین،افزایش جمعیت در اقلیم کم آب ایران، گرمایش زمین، رشد شاخص بهداشت و…. مصرف آب بیش از گذشته افزایش یافته است و بسیاری به خاطر آلودگی هوا و ترافیک وگرما، هر روز دوش می گیرند و برخلاف مردم شهرستان ها که به خاطر هوای خوب، کمتر با آلودگی مواجه هستند، مردم تهران وشهرهای بزرگ نیاز به مصرف آب بیشتری را احساس می کنند.

در حالی که اگر ترافیک و گرمای حاصل از خودروها کم شود، آلودگی هوا و ساختمان های بلند و مصرف سوخت رشد نکند و… مردم نیز نیازکمتری برای استحمام و مصرف آب خواهند داشت و سرانه مصرف آّب در تهران نسبت به شهرستان ها بالاتر نخواهد بود.

در شهری مانند تهران به خاطر ترافیک و شلوغی شهر و آلودگی هوا، مصرف آب به شکل مضاعفی بالا رفته و بسیاری از شهروندان به خاطر گرمای هوا، آلودگی و ترافیک و… به حمام و استخر و شستن دست و صورت و پای خود بیش از دیگر مناطق ایران مراجعه می کنند.

در این راستا، برخی کارشناسان راهکار مختلفی را مطرح ساخته اند. از جمله عده ای از صاحب نظرات می گویند که باید ساعت فعالیت و کار و تلاش را متناسب با خنک شدن هوا و یا در ساعاتی که گرما کمتر است یا ترافیک وشلوغی کمتر است انتقال داد.

براین اساس، پیشنهاد می شود که ساعت فعالیت برخی مراکز، رستوران ها، بازارها، خدمات، پارک ها و… به ساعات شب منتقل شود تا در هوای شب و خنکی آن، شاهد مصرف کمتر آب باشیم. یا برخی فعالیت ها و خدمات و بازارها به ساعات صبح منتقل شود.

نمونه این گونه فعالیت ها درجزایر ایرانی کیش و قشم، و در شهرهای جنوب کشور که گرمای تابستان باعث می شود هنگام ظهر بازار بسته شود و ازساعت ۵ عصر تا ۲ شب یا ۱۲ شب باز می کنند، قابل مشاهده است.

در بسیاری از کشورهای جهان، بازار خدمات وکار و تولید، به سه شیفت یا دو شیفت تقسیم می شود، تا کار مبادله و معامله وتولید را انجام دهند.

در شهرهای بزرگ صنعتی جهان، اروپاو آمریکا وآسیا، درمناطق و قطب های گردشگری نیز چنین شرایطی حاکم است و نگرانی از مسائل انتظامی و امنیتی نیز کاهش یافته است. زیرا وقتی افراد جامعه در دو شیفت کار کنند و رفت و آمد داشته باشند، ترافیک و شلوغی و ازدحام و مشکلات ناامنی و حاشیه نشینی نیز کاهش می یابد.

براین اساس، پیشنهاد می شود که در شهری مانند تهران این مهم مورد توجه قرار گیرد و بسیاری از فعالیت های تولیدی و خدماتی شبانه انجام شود تا به جای انبوه رفت و آمد خودروها که هر روز صبح از بیرون شهر به سمت مرکزشهر انجام می شود، و شاهد تردد کمترخودروها در ساعات صبح از ۵ تا ۹صبح و بازگشت جمعیت از ساعت ۴ عصر تا ۱۰ شب هستیم، با تعداد کمتری از خودروها و تردد آنها مواجه شویم.

به نظر شما آیا افزایش ساعت کار شبانه، راهکاری برای کاهش مصرف آب و سوخت خواهد بود و می تواند معضل ۱۳ استان کشور که با تنش آبی مواجه هستند را کاهش دهد؟

اقلیم ایران نه تنها تجربه تاریخی در کنترل مصرف آب دارد و میلیون ها کیلومتر قنات را حفر کرده تا آب را زیر زمین نگه دارد و از تبخیر آن جلوگیری کندو هر وقت لازم دید متناسب با نیاز خود آن را مصرف کند، بلکه تجربه های بسیاری برای استفاده از ساعت کار شب برای کنترل مصرف آب داشته است.

البته در گذشته جمعیت ایران حدود ۸ میلیون نفر بوده و آب لوله کشی و موتور آب نداشته و سد و … نیز نبوده است در نتیجه راهکارهای سنتی و امکانات محدودتری داشته است. اما امروز می توان با شناسایی ذخایر آب، در زمان مناسب اقدام به استفاده از منابع آب کرد.

وقتی در بهار ۹۴ اعلام می شود که استان های سرسبزی مانند فارس تنش آبی دارند باید هشدار دهیم که برنامه کاهش مصرف آب یک ضرورت و امر حیاتی است و نباید به خاطر برخی ملاحظات با کاهش مصرف آب و افزایش ساعات کار در شب مخالفت کنیم و هر طرحی که بتواند به ما کمک کند و مشکل مردم را حل کند باید مورد استفاده قرار گیرد و از شیرهای آب اهرمی و شلنگ های دارای کنترل دستی گرفته تا ساعات کار شب برای کاهش مصرف آب باید مورد توجه باشد باید ترافیک و آلودگی هوا نیز کم شود تا نیاز مردم به دوش گرفتن نیز کاهش یابد و…

لذا با توجه به وضعیت ۱۳ استان کشور باید موضوعاتی مانند ساعات کار شب بیش از گذشته و به صورت جدی در برنامه دولت و نیروی انتظامی و… قرار گیرد تا بخشی از مشکل را کاهش دهد.

۱۳ استان کشور در دسته مناطق دارای «تنش آبی شدید» قرار دارند که این استان‌ها شامل اصفهان، ایلام، تهران، البرز، خوزستان، زنجان، قزوین، قم، کرمانشاه، گلستان، لرستان، مرکزی و همدان هستند. ۱۱ استان کشور نیز شامل آذربایجان‌شرقی و غربی، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی و رضوی، سمنان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان و مازندران در دسته مناطق درگیر با «تنش آبی» گزارش شده‌اند. هیچ استانی از نظر شاخص پایش منابع آب در سال آبی ۹۴-۹۳ در دسته‌های مرطوب، نرمال و یا حتی قابل تحمل قرار ندارند.

دراین زمینه، شایسته است که با هدف کاهش مصرف آب در ساعت های گرم تابستان و همچنین کاهش تردد و ترافیک، کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا و…. تعدادی از فعالیت های اصناف و بازار، تولیدی ها، کارخانه ها، خدمات مختلف، مغازه ها، رستوران ها،استخر و مراکز تفریحی و…. به ساعات شب منتقل شود تا بخشی از مشکلات و ترافیک روزانه و پیک مصرف آب کمتر شود واز هوای خنک شب در اقلیم کم آب ایران بیشتر استفاده شود.

یادآوری این نکته لازم است که در گذشته تاریخ ایران، گاهی تا چند کیلومتر دهانه و میزان آب دهی قنات ها تغییر می کرده وایرانیان محل زندگی و باغ و روستای خود را متناسب با این تغییرات، به محل جدید منتقل می کرده اند.

بسیاری از ایرانیان در ساعات شب در دل کویر و قنات ها کار می کرده اند تا یک کاسه آب بیشتر داشته باشند.

چنین روحیه و تلاش و راهکاری، امروزنیز می تواند الگوی مناسبی برای کاهش مصرف آب باشد و در شهرهایی مانند تهران که در آینده با معضل کمبود آب مواجه خواهند شد می توان بسیاری از فعالیت ها و ساعات کار را به شب منتقل کرد.

همچنین ایجاد خطوط حمل و نقل قطار و مترو و اتوبوس برای سفرهای بیشتر در شب، قطار تندرو برای مسیر شمال به تهران برای انتقال مردم به شهرهای شمال و اطراف تهران و استان های مجاور، انتقال مراکز اداری، کارخانه ها و شرکت ها به استان های دیگر از طریق معافیت های مالیاتی و دریافت مالیات بیشتر از کارخانه ها و شرکت های مستقر در تهران و… می تواند راهکارهایی برای کاهش مصرف آب در تهران و شهرهای بزرگ باشد

برخی فعالیت ها در ساعات شبانه می تواند موجب کاهش مصرف آب و برق، هزینه های حمل و نقل، کاهش ازدحام جمعیت، ترافیک و …. شود و حجم عظیم ورود و خروج خود روها و سفرهای شهری، تولید گرما و آلودگی و گرد وغبار را مهار کند و در نتیجه نیاز به مصرف آب و برق را کاهش دهد. به نظر شما در صورت انتقال شیفت فعالیت شرکت ها، فروشگاه ها، بازارها، مکان های ورزشی، تفریحی، رستوران ها، مراکز ارائه خدمات و … تا چه حد می تواند موجب کاهش مصرف آب و برق و هزینه های تولید، هزینه های مبادله و … شود؟

وزارت نیرو نیز در این زمینه اعلام کرده که بمنظور تحقق بخشی از اهداف اشاره شده، در فصل تابستان برای مشترکینی که امکان انتقال مصرف خود به ساعات شب و کم باری شبکه را دارند (مانند صنایع) مشوق های لازم دیده شده و خوشبختانه اجرایی نیز شده است.

در حال حاضر با توجه به پیک مصرف روزانه آب و برق، انتقال چه نوع فعالیت های اقتصادی و اجتماعی به ساعات شب از ۱۱ شب تا ۷ صبح می تواند به صرفه جویی در مصرف آب و برق کمک کند و مشکل بار مصرف برق و آب را تنظیم کند؟

الف: انتقال کلیه امور که فعالیت آنها وابستگی به زمان و ساعت خاصی ندارد خصوصاً در اموری مثل استفاده از سیستم های ذخیره ساز سرما که در ساعات کم باری شبکه انجام می شود و در ساعات اوج بار از انرژی الکتریکی استفاده نمی شود.

ب: انتقال مصارف غیرضرور در مشترکین خانگی مانند استفاده از ماشین لباسشویی و ظرفشویی و …

ج: انتقال بار مصرفی دستگاههای پرمصرف در محل کارخانجات و صنایع که بصورت ۲۴ ساعته فعالیت ندارند.

استفاده از هوای خنک شب، معابر و خیابان های خلوت و مشکلات کمتر آن نسبت به طول روز، تا چه حد یا چه درصدی قادر است پیک مصرف و کل مصرف را برای بنگاه ها و مغازه ها و مردم کاهش دهد؟

در حال حاضر تفاوت مصرف در ساعات اوج بار روز و شب تقریباً معادل ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ مگاوات می باشد که با انتقال بخش دیگری از مصارف به شب امکان مدیریت بار بیشتری مهیا می شود.

افزایش ساعات کسب وکار در شب باعث رونق اقتصاد و کاهش lمشکل کم آبی می شوددر حال حاضر چه موانع احتمالی برای اجرای این طرح وجود دارد و درصورتی که برخی واحدهای تولیدی ، مغازه ها و فروشگاه ها و … ساعت کار خود را به شب منتقل نمایند، آیا دولت و شهرداری ها برای اجرای این طرح آمادگی دارد؟

مشکل اصلی انتقال شیفت کار صنایع مسایل قانون کار است. با این حال با توجه به کاهش مصرف برق در شب، امکان تشویق صنایعی که شیفت بعدازظهر خود را به شب منتقل نمایند دیده شده است و واحدهای تولیدی و تجاری نیز در صورت انجام این کار از مزایای تعرفه کم بار استفاده می نمایند.

از نظر کارشناسی، چه نوع فعالیت ها، امکان فعالیت در شب را دارند تا هدف اصلی یعنی کاهش مصرف آب و برق و کاهش هزینه تامین آب و برق را عملی سازند؟

کلیه فعالیت های صنعتی و کشاورزی امکان فعالیت در شب را دارا می باشند که با هماهنگی های لازم بین دستگاههای متولی می تواند تغییر شیفت کاری انجام شود.

در صورتی که نهادهای انتظامی و امنیتی و سایر نهادهای نظارتی کشور با اجرای این طرح به صورت نسبی یا کامل موافقت نمایند. آیا دولت آمادگی اجرای آن را دارد و از آن استقبال خواهد کرد یا شرایط خاصی برای اجرای چنین طرحی مورد نیاز است؟

بسیاری از دستگاه های دولتی ضمن استقبال از این طرح، اعتقاد دارد انتقال بخشی از بار مصرفی به شب باید با محاسبات و برنامه ریزی دقیق انجام شود که باعث افزایش بیش از حد بار مصرفی در شب نگردد.

سه شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۹۴